Een gepaste aanpak van grand challenges?

Abstract

In dit artikel trekken wij lessen uit de opzet en contractuele en relationele sturing van een integrale gebiedstransformatie. We onderzochten of en hoe er bij de aanpak van een dergelijke grote maatschappelijke uitdaging (‘grand challenge’) in de gebouwde omgeving rekening gehouden wordt met complexiteit en onzekerheid. Ons onderzoek toont het belang aan van een integrale programmatische aanpak, waarin verschillende beleidsvraagstukken, actoren en middelen worden samengebracht om gemeenschappelijke doelstellingen te behalen. Om meer waardecreatie te realiseren moet de aanpak de complexiteit van de opgave onderkennen. Daarvoor zijn gezamenlijke visievorming tussen partners, aandacht voor verschillende waarden en belangen, en overkoepelende sturing op deelinspanningen noodzakelijk. Onder financiële druk kan gemakkelijk de behoefte ontstaan om complexiteit te reduceren, en meer controle en beheersing te introduceren door te focussen op individuele deelprojecten via strikt contractuele sturing. Dat dient echter het gezamenlijke doel niet. Naast contractuele sturing is voor succes relationele flexibiliteit nodig om onzekere omstandigheden in de toekomst het hoofd te kunnen bieden. Publieke opdrachtgevers moeten meer aandacht hebben voor sturing op samenhang en integraliteit, het onderlinge vertrouwen tussen partners, het gezamenlijk oplossen van problemen en conflictmanagement.