De tweede editie van de GO Barometer is uit! De Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling (SKG) brengt ook dit jaar de stand van zaken binnen het vakgebied van gebiedsontwikkeling in kaart. Gebiedsontwikkeling is een zaak van lange adem, dus er zijn veel overeenkomsten met 2022 – maar toch ook enkele opvallende verschillen. Vooral het stijgende onderlinge wantrouwen tussen partijen is opvallend. Daarnaast zet onvoldoende personele capaciteit de uitvoering van uitdagende ruimtelijke projecten verder onder druk.@en

Landschappelijke kwaliteiten als groen en water worden breed gewaardeerd maar staan ook onder forse (financiële) druk. De Leerstoel Gebiedsontwikkeling deed onderzoek: hoe voorkomen we dat groenblauw sneuvelt in het gevecht om de schaarse ruimte? Conclusie: opschalen, het bundelen van kosten en baten en betere regionale samenwerking zijn essentieel.@en

ds vaker, zeker nu we zien hoezeer verschillende opgaven op elkaar inwerken en we ons steeds meer realiseren dat financiële middelen en ruimte beperkt zijn. Mobiliteit, woningbouw, energietransitie, klimaatadaptatie, gezondheid; het zijn opgaven die op elkaar inwerken en dus om samenwerking en innovatie vragen, dwars door schalen en sectoren heen. Kan rijksinfrastructuur hiervoor een katalysator zijn?@en

Een van de mogelijkheden om meer Rijksregie in het ruimtelijk domein vorm te geven is volgens het Ministerie van BZK een nog op te richten Rijksontwikkelbedrijf. Tijdens een expertsessie werd duidelijk dat “een Rijksontwikkelbedrijf, of welke entiteit dan ook, gebaseerd moet zijn op maatschappelijke behoeften en de hieruit voortvloeiende sturingsopgave in de ruimtelijke ontwikkelingspraktijk.”@en

Dat klimaatverandering in het laaggelegen Nederland risico’s met zich meebrengt is bekend. Het ontbreekt alleen aan de nodige urgentie om onze leefomgeving klimaatbestendig te maken. Uit onderzoek van de Leerstoel Gebiedsontwikkeling onder overheden, beleggers en ontwikkelaars blijkt dat de aanpak van klimaatrisico’s een gezamenlijke taal en interdisciplinaire samenwerking vraagt.@en

Nederland kent een forse verstedelijkingsopgave in stedelijke regio’s binnen en buiten de Randstad. De opgave bedraagt circa 1 miljoen woningen tot 2040. Een deel daarvan zal binnenstedelijk gerealiseerd kunnen worden, maar hoe de opgave zich daadwerkelijk voltrekt zal medeafhankelijk zijn van politieke keuzes, beschikbare middelen en regionaal gedifferentieerde marktontwikkelingen. Deze verstedelijkingsopgave kan niet sectoraal benaderd worden. Ongeacht de ruimtelijke keuzes zijn er grote investeringen nodig in openbaarvervoer en andere infrastructuur om de bereikbaarheid te borgen. Daarnaast is er samenhang (ruimtelijk en functioneel) tussen wonen, werken en maatschappelijke opgaven als de klimaatadaptatie, de energietransitie en verschuivingen naar een meer circulaire economie. Deze samenhangende opgave vergt forse investeringen, zowel van publieke als private en maatschappelijke partijen. Die investeringen voegen als het goed is waarde toe en binden partijen in een gezamenlijk perspectief. Die constatering is op zichzelf van alle tijden. Nieuw is dat het speelveld complexer is door de genoemde samenhang tussen de opgaven, waardoor o.a. meer partijen nodig zijn om tot de gewenste oplossingen te komen.@en

Om de ruimtelijke opgaven in Nederland aan te pakken wordt nog te weinig gebruik gemaakt van de vele instrumenten die beschikbaar zijn om de baten én lasten tussen partijen te verdelen. De Leerstoel Gebiedsontwikkeling van de TU Delft deed op verzoek van het ministerie van BZK onderzoek naar de vraag waarom (regionale) fondsen beperkt van de grond komen en hoe dit instrument beter ingezet kan worden@en

Stikstof zet het land op slot en maakt de tongen los. Vooruitlopend op het advies van de commissie Remkes organiseerde de Leerstoel Gebiedsontwikkeling samen met Stibbe en het Kadaster een webinar: waar staan we, wat zijn de dilemma’s, hoe komen we verder? Het grote vraagteken bij dit online gesprek was de vraag waar de commissie Remkes mee komt. Dat weten we inmiddels: er moet meer en het moet verplichtend. Wat we nog niet weten is wat de reactie van het kabinet zal zijn. Kortom, het debat over stikstof is voorlopig niet verstomd. Op 24 juni praten we daarom verder.@en